Bór Zapilski
Bór Zapilski jest niewielką wsią (ok. 370 mieszk.1) w gminie Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim. Niewiele wiemy o jej dziejach. Pierwsza wzmianka o Borze Zapilskim pochodzi z 1748 r. z dokumentów parafii w Truskolasach. Sądzić należy, że wieś powstała w wyniku karczunku lasu (boru) za sąsiednią obecnie miejscowością Piła – stąd nazwa. Wiemy też, że w czasie I wojny światowej na terenie wsi miała miejsce tzw. „bitwa ziemniaczana”. Plac, na miejscu którego stoi obecnie kościół parafialny, był punktem zbornym, na który okoliczni gospodarze mieli obowiązek dostarczać Niemcom płody rolne. W listopadzie 1917 r. rolnicy zebrali się na placu uzbrojeni w kosy i widły, aby stawić opór okupantom. Doszło do potyczki, w trakcie której Niemcy użyli karabinów maszynowych. W wyniku strzelaniny zginęło 8 Polaków, a 30 zostało rannych. W miejscu tego zdarzenia, na drzewie, znajduje się tablica pamiątkowa.
Izba Regionalna Cieszyńskich Rzemieślników
Zamiast wstępu – trochę legendy
Jak głosi legenda – przy źródle w 810 roku spotkali się trzej bracia: Bolko, Leszko i Cieszko. Tak się cieszyli z tego spotkania, że postanowili na jego pamiątkę założyć miasto, które nazywali Cieszynem. Dziś w tym miejscu na ulicy Trzech Braci znajduje się neogotycka, żeliwna altana na planie regularnego sześciokąta, kryta daszkiem namiotowym. Okrywa ona starą studnię wspomnianą w dokumentach z XIV w., należącą do Ojców Dominikanów.
Kościół ewangelicko-augsburski z Bytomia Bobrka
Ostatni dzień października 2017 r. był dla Kościoła luterańskiego kulminacją obchodów jubileuszu 500-lecia Reformacji, którą zapoczątkowało 31 października 1517 r. przybicie przez ks. Marcina Lutra 95 tez na drzwiach kościoła Wszystkich Świętych w Wittenberdze. Jednym z elementów obchodów Roku Reformacji w województwie śląskim a zarazem w Chorzowie było uroczyste oddanie 13 września br. do ponownego używania zrekonstruowanego na terenie Muzeum – Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie drewnianego kościółka ewangelicko-augsburskiego, który do 2014 r. stał na terenie Bobrka, dzielnicy Bytomia.
Czytaj więcej: Kościół ewangelicko-augsburski z Bytomia Bobrka
Punkt oporu „Zbrosławice” niemieckiej Pozycji Górnośląskiej
PODZIAŁ GÓRNEGO ŚLĄSKA W 1922 ROKU
Podpisany 28 czerwca 1919 r. w Wersalu traktat pokojowy między państwami zwycięskiej koalicji i pokonanymi Niemcami tylko częściowo regulował sprawę granicy zachodniej Polski. Na terenach spornych między Polską a Niemcami odbyły się plebiscyty: w lipcu 1920 r. na Warmii, Mazurach, a 22 marca 1921 r. – na Górnym Śląsku.
W wyniku plebiscytu i III powstania śląskiego Konferencja Rady Ambasadorów w Paryżu 20 października 1921 r. dokonała podziału Górnego Śląska, w wyniku którego Polsce przyznano powiaty: rybnicki, pszczyński, katowicki, lubliniecki, tarnogórski i świętochłowicki o powierzchni 3,2 tysięcy km2 (29% obszaru plebiscytowego) oraz 996 tysięcy ludności (46% zaludnienia tego obszaru). W polskiej części Górnego Śląska znalazło się około 250 tysięcy Niemców, zaś po stronie niemieckiej – około 530 tysięcy Polaków. Na obszarze przyznanym Polsce znajdowała się jednak większa część przemysłu górnośląskiego: 53 z 67 kopalń węgla, 10 z 15 kopalń cynku i ołowiu oraz 22 z 37 wielkich pieców. Równocześnie Liga Narodów zaleciła Niemcom i Polsce zawarcie porozumienia regulującego podział Górnego Śląska. Konwencję tę podpisano w Genewie 15 maja 1922 r. i z tą datą nastąpiło włączenie części Górnego Śląska do Polski.
Czytaj więcej: Punkt oporu „Zbrosławice” niemieckiej Pozycji Górnośląskiej
Syfon Kłodnicy pod Kanałem Gliwickim
O dziejach Kanału Gliwickiego, nazywanego do 1945 r. Adolf-Hitler-Kanal pisaliśmy szerzej w numerze 23 „Krajoznawcy Górnośląskiego”, przypomnijmy zatem tylko kilka faktów.
Wypieranie transportu wodnego przez kolej, starzenie się Kanału Kłodnickiego, budowanego w l. 1792-1922 między Koźlem a Zabrzem (potem skróconego do Gliwic), jego zamulanie, a przede wszystkim podział Górnego Śląska w 1922 r., wywołały dyskusję nad celowością dalszego utrzymywania Kanału Kłodnickiego. Zwyciężyły argumenty zwolenników transportu wodnego i postanowiono zastąpić Kanał Kłodnicki nową bUdowlą.