Korzystając z serwisu bez zmiany ustawień przeglądarki wyrażasz zgodę na stosowanie plików cookies.

Czytaj więcej…

Zrozumiałem

Grabiec

    Grabiec to niewielka wieś nad rzeką Krztynią, na lewym brzegu Pilicy w powiecie zawierciańskim, oddalona o 5 km od Szczekocin. Jest ona jednym z 18 sołectw gminy Szczekociny, a zgodnie z podziałem kościelnym podlega pod diecezję kielecką.

    W latach 1975-98 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego, w poprzednim podziale, po 1945 r. – do powiatu jędrzejowskiego województwa kieleckiego, w okresie 20-lecia miedzywojennego do województwa kieleckiego, przed I Wojną Światową do guberni kieleckiej, a wcześniej – do województwa krakowskiego. Poprzez swoje położenie oraz losy podziałów administracyjnych, wyraźnie widoczny jest pewien związek z ziemią świętokrzyską, również kulturowy.

    Wieś Grabiec z całą pewnością istniała już w XIV w., jednak różne źródła podają dwie odmienne daty pierwszego wzmiankowania. Pierwsza to 1332 r., kiedy to Jolanta, przełożona klasztoru ss. Klarysek z Krakowa, sprzedaje sołtystwo tej wsi Janowi z Krzelowa. Kolejna to 1357 r. i również dotyczy sprzedaży sołtystwa przez Praksedę, przełożoną klasztoru s. Klarysek z Krakowa, niejakiemu Pietraszowi ze Szczekocin.

Grabiec m yn

    Wieś ta zasłynęła z utworzenia 4 sierpnia 1940 r. Batalionów Chłopskich w gospodarstwie Jana Paska. W tworzeniu tej podziemnej organizacji brał udział Franciszek Kamiński, późniejszy generał dywizji i komendant BCh. W lipcu 1944 r. nastąpiło tu zgrupowanie oddziałów partyzanckich i narada dowódców plutonów przed planowaną akcją zbrojną zajęcia miasta Szczekociny. Niestety, nie powiodła się ona i oddziały partyzanckie zostały najpierw zepchnięte w okolice Grabca, a następnie rozbite.

    Wyzwolenie przyniosła 5 armia I Frontu Ukraińskiego pod dowództwem generała Aleksieja Żdowa dnia 15 stycznia 1945 r.

Grabiec tablica

    Z obiektów krajoznawczych zasługujących na uwagę w Grabcu należy wymienić: XIX-wieczną drewnianą kapliczkę pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, obecnie zaniedbaną i powoli niszczejącą; XIX-wieczne drewniane zagrody istniejące po dzień dzisiejszy i niszczejący XIX-wieczny drewniany młyn wodny na rzece Krztyni.

Roman Żyła