Nowe obiekty na liście Pomników Historii
15 marca 2017 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda w Pałacu Prezydenckim w Warszawie wręczył oficjalne dokumenty, potwierdzające uznanie dziesięciu kolejnych zabytków za Pomniki Historii.
Do elitarnego grona Pomników Historii dołączyły:
1. Gliwice - radiostacja
Radiostacja w Gliwicach zajmuje istotną pozycję w historii Polski XX wieku, jako miejsce, gdzie 31 sierpnia 1939 r. dokonano tzw. prowokacji gliwickiej -ściśle tajnej akcji dywersyjnej niemieckich służb bezpieczeństwa pozorującej napad Polaków na niemiecką placówkę. W obrębie powstałej w 1935 r. radiostacji znajduję ok. 111-metrowa drewniana wieża nadawcza o konstrukcji kratowej, uznawana obecnie za najwyższą na świecie ocalałą budowlą tego typu, oraz najwyższą zachowaną konstrukcję drewnianą sprzed 1939 r. Unikatowa wieża stanowi tym samym ważny dokument myśli inżynieryjnej oraz świadectwo rozwoju radiofonii. Funkcjonuję do dziś i nadal służy celom komunikacyjnym. W budynku radiostacji zachowały się autentyczne urządzenia i aparatura nadawcza z lat 30. XX w., w tym mikrofon burzowy, który posłużył do przekazania komunikatu podczas prowokacji gliwickiej. Obecnie, na terenie Radiostacji Gliwice znajduje się oddział Muzeum w Gliwicach: Muzeum Historii Radia i Sztuki Mediów - Radiostacja Gliwice.
2. Jawor - kościół ewangelicko-augsburski Ducha Świętego zwany kościołem Pokoju
Kościół Pokoju w Jaworze, z racji związku z ważnymi wydarzeniami politycznymi i społecznymi, stanowi istotny materialny dokument dziedzictwa historycznego i kulturowego tak Śląska, jak i Europy. Został on zbudowany w wyniku ustaleń pokoju westfalskiego, kończącego wojnę trzydziestoletnią. Ustalenia traktatu oznaczały faktyczną likwidację organizacji Kościoła ewangelickiego na terenach śląskich księstw dziedzicznych bezpośrednio zależnych od katolickiego cesarza Habsburga. Ewangelicy zostali pozbawieni dotychczasowej wolności religijnej i utracili niemal wszystkie swoje świątynie. Dopuszczono możliwość budowy jedynie trzech kościołów, ale w nietrwałej konstrukcji szkieletowej: w Głogowie (niezachowany). Jaworze i Świdnicy. Kościół Pokoju w Jaworze, razem z kościołem Pokoju w Świdnicy, są największymi barokowymi budynkami sakralnymi w Europie wzniesionymi w konstrukcji szkieletowej, które ze względu na techniczne skomplikowanie i wielkość, należy uznać za pionierskie i unikatowe. W kościele Pokoju w Jaworze zachowała się bogata dekoracja wnętrza, wartościowa pod względem artystycznym i historycznym jako świadectwo współistnienia sztuki baroku i teologii luterańskiej oraz ilustracja ówczesnej hierarchii społecznej. Zabytek zachował w pełni autentyczność formy, na którą składa się bryła, system konstrukcji oraz użyte materiały. Podkreśleniem wartości kościoła Pokoju w Jaworze jest wpis - wraz z kościołem Pokoju w Świdnicy - na Listę światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO, którego dokonano w 2001 r.
3. Klępsk - kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Klępsku, jedna z najstarszych zachowanych świątyń ewangelickich w tej części Europy, wyróżnia się wybitnymi wartościami historycznymi, artystycznymi i naukowymi. Świątynia, pierwotnie katolicka, następnie przebudowana i zaadaptowana do potrzeb lokalnej społeczności ewangelickiej, stanowi ważne materialne świadectwo wielonarodowej i wielowyznaniowej historii ziem polskich. Zabytek stanowi interesujące połączenie gotyckiego typu drewnianego kościoła wiejskiego charakterystycznego dla architektury późnego średniowiecza oraz wczesnej świątyni protestanckiej z typowymi dla niej rozwiązaniami funkcjonalnymi i programem ideowym. Najcenniejszym walorem artystycznym zabytku jest w pełni zachowana bogata dekoracja malarska i snycerska wnętrza, dzięki której świątynię zalicza się do czołowych realizacji luterańskich doby reformacji w Europie Środkowowschodniej.
4.Ozimek — żelazny łańcuchowy most wiszący na rzece Mała Panew
Most wiszący w Ozimku to obecnie najstarszy zachowany żelazny most wiszący o ustroju nośnym konstrukcji łańcuchowej przewieszonej przez żeliwne ażurowe pylony. Wykonany został w 1. 1825-1827 w hucie „Malapane” w Ozimku jako pionierskie, jedno z pierwszych tego typu rozwiązań konstrukcyjnych na świecie i jest istotnym świadectwem dziejów kultury przemysłowej i myśli technicznej pocz. XIX w. Wysoka ranga zabytku wynika z jego wartości historycznej i technicznej, a także roli wzorcotwórczej, most w Ozimku posłużył bowiem jako wzór przy budowie podobnych przepraw mostowych na świecie. Oddany do użytku w 1827 r. przetrwał do naszych czasów' w niezmienionej postaci, pełniąc funkcję mostu drogowego, a od lat 70. XX w. - mostu dla pieszych.
5. Rydzyna - założenie rezydencjonalno-urbanistyczne
Rezydencja rydzyńska powiązana z otoczeniem urbanistycznym jest cennym i czytelnym do dziś przykładem kompozycji wiążącej przestrzennie kilka sprzężonych osiowo elementów ukształtowanych w XVII i XVIII w. Odznacza się wyjątkowymi wartościami historycznymi, urbanistyczno-architektonicznymi i naukowymi i należy do najwybitniejszych i najlepiej zachowanych realizacji tego typu w Polsce. W ciągu swej sześćsetletniej historii Rydzyna stała się areną wydarzeń historycznych poprzez związek z osobami znanymi i zasłużonymi dla historii i kultury polskiej.