Barbara Pachelska (1922-2002)
15 sierpnia 2002 roku na wędrówkę po niebiańskich szlakach odeszła od nas Koleżanka Barbara Pachelska. Urodziła się 14 marca 1922 roku w Sosnowcu. Całe jej życie związane było z wędrownictwem, turystyką przez duże "T", służbą Bogu, Polsce i bliźnim. Początki tego wędrownictwa to rok 1933, rok wstąpienia do Związku Harcerstwa Polskiego, późniejsze zdobywanie kolejnych stopni harcerskich, pełnienie kolejnych funkcji, również podczas wojny i okupacji.
Z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym związana od roku 1951, praktycznie przez cały czas z oddziałem katowickim, z kilkuletnim epizodem przynależności do oddziału przy Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Katowicach. Nie ma chyba dyscypliny turystyki, która by Jej nie interesowała i której by czynnie nie uprawiała, zdobywając kolejne stopnie wtajemniczenia i odznaki turystyki kwalifikowanej: górskiej, pieszej, narciarskiej, żeglarskiej w stopniach najwyższych możliwych do zdobycia. Posiadała patent żeglarza jachtowego, pełniła funkcję opiekuna zabytków, była Honorowym Przodownikiem Turystyki Pieszej, Instruktorem Kształcenia Kadr, Instruktorem Krajoznawstwa Polski, Społecznym Opiekunem Przyrody.
Przede wszystkim jednak była matką chrzestną polskich imprez na orientację, bowiem była jednym z pierwszych członków naszego Towarzystwa, którzy zetknęli się z tą dyscypliną turystyki i sportu i z niesamowitym zapałem zabrali do jej popularyzowania w Polsce. Czyniła to w rozmaity sposób i w różnych środowiskach: PTTK-owskich, harcerskich, wojskowych i innych. Organizowała i prowadziła zajęcia na licznych kursach kształcących kadrę imprez na orientację, przybliżających zasady ich organizacji. Była członkiem Komisji Imprez na Orientację ZG PTTK w pierwszej kadencji, uzyskała jako jedna z pierwszych uprawnienia przodownika Imprez na Orientację, a w Polskim Związku Biegów na Orientację licencję sędziego bno klasy państwowej (pierwszej). Była członkiem i czynnym zawodnikiem Klubu Imprez na Orientacje "Zamonit" przy Komendzie Chorągwi w Katowicach. Organizowała wiele imprez na orientację zarówno turystycznych jak i sportowych, od szkoleniowych poczynając, na finałach krajowych i międzynarodowych kończąc. Od początku ustanowienia Odznaki Imprez na Orientację popularyzowała jej zdobywanie. Pracując w referatach weryfikacyjnych OINO w różnych jednostkach organizacyjnych naszego Towarzystwa zweryfikowała kilkaset odznak w różnych stopniach.
W ostatnich latach aktywnie uczestniczyła w działalności Komisji Imprez na Orientację Górnośląskiego Oddziału PTTK - Koła "Czartak" przy Komendzie Hufca ZHP im. Bohaterów Wieży Spadochronowej w Katowicach, kierując pracą referatu weryfikacyjnego OINO, uczestnicząc w przygotowywaniu i sędziowaniu organizowanych przez nie imprez na orientację gromadzących każdorazowo na starcie kilkuset uczestników. Zawsze pogodna, uśmiechnięta, pełna energii była zwykle tam, gdzie bywa najtrudniej i jest najwięcej żmudnej pracy: w sekretariacie imprez, zespole sędziowskim. Zawsze przygotowana na różne nieprzewidziane niespodzianki i złośliwość rzeczy martwych, potrafiła im zaradzić mając w swoim chlebaku lub plecaku coś, co pozwalało wybrnąć z opresji. Pracując w zespole sędziowskim zawsze miała czas i cierpliwość na wytłumaczenie startującym jakie błędy popełnili, nad czym muszą popracować następnym razem, objaśnienie mniej zorientowanym zasad punktacji czy właściwego czytania mapy. Tak było i na XXIII Marszach na Orientację "Pierwszy Śnieg" w listopadzie ubiegłego roku, gdzie nikt nie przypuszczał, że pracuje z Basią ostatni raz, zwłaszcza, że całkiem niedawno z okazji 20-lecia "Czartaka", w słonecznym wrześniu 1999 roku wędrowaliśmy razem z Kasprowego Wierchu przez Gąsienicową do Kuźnic, podziwiając Jej sprawność i kondycję, słuchając z niedowierzaniem wyznania, że to jej pożegnanie z Tatrami.
W grudniu 2001 roku Komisja na Orientację Zarządu Głównego PTTK nadała Jej przyznawany po raz pierwszy w dziejach Towarzystwa tytuł Honorowego Przodownika Imprez na Orientację. Rok wcześniej w uznaniu szczególnych zasług i podziękowaniu za kilkudziesięcioletnią pracę społeczną w PTTK została uhonorowana Medalem 50-lecia PTTK. Za pracę społeczną w dziedzinie turystyki wyróżniona była również odznaczenia wojewódzkimi i państwowymi oraz innych organizacji i stowarzyszeń w działalności których uczestniczyła.
19 sierpnia 2002 roku na cmentarz w Katowicach przy ulicy Francuskiej odprowadzała Ją najbliższa rodzina i grono przyjaciół "orientalistów" PTTK-owskich, harcerskich, tych, którzy przemierzali z nią turystyczne szlaki Polski, uczyli się z nią i od niej turystyki i krajoznawstwa. Spoczęła na cmentarzu, na którym nagrobki i wyryte na nich nazwiska opowiadają historię Śląska i wymownie świadczą o tych, którzy ją tworzyli. To miejsce godnie wieńczące Jej ziemską wędrówkę, lecz póki co, trudno oswoić się z tym, że ta wędrówka dobiegła końca.
Roman Bargieł