Zdzisław Niklewicz (1942-2013)

    7 maja 2013 r. po wyniszczającej chorobie zmarł nasz Kolega, członek Górnośląskiego Kręgu Krajoznawców PTTK im. ks. Jerzego Pawlika, Zdzisław Niklewicz. Człowiek – instytucja: przewodnik beskidzki, terenowy i miejski; przodownik turystyki pieszej i górskiej; instruktor krajoznawstwa, szkolenia turystycznego i przewodnictwa, animator wielu działań Oddziału PTTK w Chorzowie. W Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym aktywny przez 48 lat.

    Urodził się 18 maja 1942 r. w Chorzowie w rodzinie Kazimierza i Łucji Niklewiczów, właścicieli zakładu fryzjerskiego. W Chorzowie ukończył Liceum Ogólnokształcące i Technikum Chemiczne. Po trzech semestrach studiów podjął w 1960 r. pracę nauczyciela zawodu w Zasadniczej Szkole Zawodowej w Chorzowie. W l. 1966-70 uczył zawodu w Sanatorium Rehabilitacyjnym Niewidomych w Chorzowie (którego był współzałożycielem), a w latach 1970-72 był laborantem w filii Politechniki Śląskiej w Katowicach. W tym czasie studiował zaocznie na Wydziale Techniki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który ukończył w 1974 r. Kilka lat później, w 1979 r. ukończył podyplomowe Studium Ekonomii i Organizacji Turystyki na Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Rozpoczął też pracę nauczyciela wychowania technicznego w I LO w Rudzie Śląskiej. Wszędzie dał się poznać jako człowiek o otwartym umyśle, zdolny, energiczny, może dlatego nie wszędzie potrafił zagrzać miejsce. W latach 1978-1985 pracował w Urzędzie Miejskim w Rudzie Śląskiej, m.in. na stanowisku naczelnika Wydziału Kultury Fizycznej i Turystyki. Ówczesna praca coraz bardziej zbliżała się do jego pasji – turystyki, ale dopiero w 1986 r., kiedy został kierownikiem Pracowni Krajoznawczo-Turystycznej Pałacu Młodzieży w Katowicach, mógł całe życie zawodowe i prywatne poświęcić turystyce. Jak sam wspominał: „to było to, o czym cały czas marzył – praca w turystyce, ciągle wyjazdy, ruch na świeżym powietrzu”. Tam też, w Pałacu Młodzieży, doczekał emerytury (choć jego aktywność zawodowa nie ustała do 1999 r.).

    Całe życie Zdzicha związane było z turystyką. Jak wspominał – już w szkole podstawowej zamiast na lekcje, udawał się tramwajem do Gliwic, albo włóczył po chorzowskich ulicach. Jednak prawdziwa pasja turystyczna zaczęła się od wstąpienia w 1961 roku do PTTK i działalności w tej organizacji. Działalności społecznej, połączonej często z zawodową, bo Zdzisław od 1960 r. parał się szlachetną, aczkolwiek niewdzięczną profesją nauczyciela. Często był więc jednocześnie nauczycielem i animatorem turystycznych eskapad.

    We wszystkich swych miejscach pracy – a miał ich wiele – zakładał albo aktywnie uczestniczył w życiu zakładowych kół PTTK i SKKT, poświęcając się organizacji imprez: wycieczek, rajdów i obozów dla swoich podopiecznych i kolegów z pracy. Tak było w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Robót Drogowych w Katowicach, tak było w Sanatorium Rehabilitacyjnym Niewidomych w Chorzowie, Zakładzie Doskonalenia Zawodowego w Katowicach, w filii Politechniki Śląskiej w Katowicach, w I LO w Rudzie Śląskiej i wielu innych.

    W 1967 roku zdobył uprawnienia przodownika turystyki pieszej PTTK nr 1312 i rozpoczął kierowanie Oddziałową Komisją Turystyki Pieszej i Terenowym Referatem Weryfikacyjnym OTP Oddziału PTTK w Chorzowie. Tę „działkę” turystycznej aktywności prowadził właściwie do śmierci. W latach 1978-1989 prowadził też Wojewódzki Referat Weryfikacyjny odznak krajoznawczych w ramach Komisji Krajoznawczej ZW PTTK w Katowicach.

    Przodownicy turystyki pieszej z całej Polski pamiętają Go jako kwatermistrza XVI Ogólnopolskiego Zlotu PTP w Chorzowie, zaś przodownicy z województwa śląskiego (ci starszej daty) – jako laureata plebiscytu na „Najlepszego przodownika turystyki pieszej województwa katowickiego” w 1978 r.

    W roku 1968 zdobył uprawnienia przewodnika turystycznego: beskidzkiego, terenowego po woj. katowickim i miejskiego po Katowicach i GOP. Przez całe swe aktywne życie zawodowe i społeczne zorganizował setki imprez: wycieczek, rajdów, obozów wędrownych dla tysięcy uczestników.

    W środowisku krajoznawców znany był ze swoich pasji kolekcjonerskich. Zbierał książki, pieczątki pamiątkowe, a od lat osiemdziesiątych zaczął kolekcjonować ekslibrisy. Z Jego zbieractwem pieczątek wiąże się wiele anegdot, wiele razy też wycieczki musiały czekać na Zdzicha, który biegał gdzieś w poszukiwaniu proboszcza, sołtysa czy innego notabla posiadającego pieczątkę.

    Swą turystyczną pasją zaraził także najbliższą rodzinę: żonę Irenę i córkę Agnieszkę. Często towarzyszyły Mu w organizowanych przez niego obozach, wycieczkach i rajdach.

    Jego pełna poświęcenia działalność społeczna była doceniana, czego dowodem są liczne wyróżnienia i odznaczenia. Był m.in. odznaczony Złotym i Brązowym Krzyżem Zasługi, Odznaką Honorową „Za zasługi dla turystyki”, Zasłużony Działacz Turystyki, Złotą Odznaką Zasłużony dla Rozwoju Woj. Katowickiego, Złotą Honorową Odznaką PTTK, Złotą Odznaką PTTK „Zasłużony w pracy wśród młodzieży”, Srebrna Honorowa Odznaka LOP, Przyjaciel Schronisk Młodzieżowych.

Zdzisław Niklewicz był też Honorowym Przodownikiem Turystyki Pieszej i Zasłużonym Przewodnikiem PTTK.

Będzie nam Go brakowało.

Edward Wieczorek